شامپو فری سولفات (Sulfate-Free Shampoo) چیست؟
شاید بارها برایتان پیش آمده است که پشت بطریهای شامپو را مطالعه کرده باشید تا از دستورالعملها و ترکیبات آن آگاه شوید و احتمالا با واژههایی مانند سدیم لوریل سولفات (SLS) و سدیم لورت سولفات (SLES) مواجه شدهاید. از این ترکیبات شیمیایی برای از بین بردن کثیفی و چربیهای مضر پوست استفاده میکنند. با اینکه استفاده از آنها در برخی مواقع موثر و بیخطر است، اما چنین شامپوهایی برای همه نوع پوست و مویی مناسب نیستند. بنابراین برخی از مصرف کنندگان علاقهمند هستند که از شامپوهای فری سولفات استفاده کنند. از اینرو در این مطلب قصد داریم اطلاعات جامعی درباره اینکه شامپوهای فریسولفات چیست؟ و مزایا و نکاتی را که در هنگام استفاده از آنها باید رعایت کرد به اشتراک بگذاریم.
شامپو فری سولفات چیست؟
شامپوهای فری سولفات (Sulfate-Free Shampoo) یا همان شامپوهای بدون سولفات، شویندههایی هستند که در فرمولاسیون آنها از ماده شیمیایی سولفات استفاده نشده است. در مقابل ترکیبات آنها حاوی موادی است که باعث میشود همچنان کف کنند و کثیفی، چربی و آلودگی موجود در پوست و مو را از بین ببرند.
کاربرد سولفات (Sulfate) در شامپوها
همانطور که قبلا نیز گفته شد سولفات یک ماده شیمیایی است که در نتیجه واکنش با اسید سولفوریک، نمک سولفاته را تشکیل میدهد. این ماده کاربرد بسیار زیادی در صنعت مراقبت از مو دارد و باعث ایجاد کف در هنگام استفاده از چنین شامپوهایی میشود.
بسیاری از افراد بر این باور هستند که هر چه شامپو بیشتر کف کند قدرت پاککنندگی بیشتری دارد. البته چنین باوری صحیح نیست. زیرا بسیاری از سولفاتها از مواد نفتی و یا برخی از روغنها مانند روغن نارگیل و روغن پالم ساخته شدهاند. همانطور که میدانید روغن و آب با یکدیگر ترکیب نمیشوند، پس برای اینکه کشش سطحی مولکولها را از بین ببرند از مادهای به نام سورفکتانت استفاده میکنند. این امر باعث به وجود آمدن کف در شامپوهای سولفاته میشود.
آیا سولفات استفاده شده در شامپوها خطرناک است؟
در جواب باید گفت که چنین شامپوهایی خطرناک نه ولی برخی معایب دارند. به عنوان مثال این ماده باعث پاککنندگی بیش از حد مو میشود، بدین معنی که باعث از بین رفتن چربی و آلودگیهای پوست و مو میگردد. اما مو برای اینکه طراوت خود را حفظ نماید به مقداری چربی و رطوبت نیاز دارد در غیر این صورت مو خشک و شکننده میشود. برخی از معایب شامپوهای سولفات عبارتند از:
- بروز درماتیت تماسی
براساس مطالعات علمی صورت گرفته در سال 1996، کسانی که تعداد مولکولهای لیپید کومی در سطح سلولهای پوست سر آنها کم بود پس از اینکه در معرض سولفات قرار گرفتند دچار حساسیت پوستی و درماتیت تماسی شدند. همچنین بعد از استفاده از شامپوهای نرم کنندهی حاوی سولفات، بثورات جلدی در آنها ظاهر شد.
- تضعیف و حذف پروتئین مو
در ساختار مو مادهای به نام کراتین وجود دارد که به صورت یک رشته پروتئینی است. در صورت تضعیف این پروتئین، موها به تدریج ضعیف و شکننده میشوند. اگر این موهای ضعیف به طور مرتب در معرض سولفات قرار گیرند دچاره موخوره خواهند شد. به همین دلیل افرادی که موهای خود را رنگ کردهاند توصیه میشود از شامپوهای حاوی سولفات استفاده نکنند.
- خشکی مو
سولفات موجود در شامپو باعث از بین رفتن رطوبت و چربی پوست میشود و این امر به نوبه خود خشکی مو را به همراه دارد. افرادی که موهای آنها خشک بوده و به شدت شکننده و ضعیف است به مرور زمان دچار ریزش مو خواهند شد.
مزایای شامپو فری سولفات
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که پوست و موی حساسی دارید و در هنگام استفاده از شامپوهای سولفاته با عوارض جانبی مواجه میشوید، شامپوهای بدون سولفات میتواند به عنوان بهترین گزینه برای شما مطرح شود.
شامپوهای بدون سولفات در بسیاری از مواقع دارای ترکیبات شامپوهای سولفاته هستند، تنها تفاوت در این نوع شامپوها این است که از سولفات در ترکیبات آنها استفاده نشده است.
باید توجه داشته باشید که تاثیر مثبت این نوع شامپوها بستگی به موهای شما دارد. از آنجایی که شامپوهای بدون سولفات فاقد کف هستند و یا کف کمی ایجاد میکنند، استفاده از آنها میتواند مزایای زیر را در بر داشته باشد:
-مانع از وزی در موها می شود
یکی از اصلیترین دلایل وز شدن مو کمبود رطوبت است. زمانی که میزان رطوبت مو کاهش پیدا میکند کوتیکول لایه بیرونی مو باز میشود تا مو رطوبت مورد نیاز خود را دریافت کند. از سوی دیگر هوای مرطوب نیز این اوضاع را بدتر کرده و باعث افزایش وزی در موها میگردد. با توجه به اینکه شامپوهایی که دارای سولفات هستند بخش اعظم رطوبت مو را از بین میبرند. بنابراین برای نگهداشتن رطوبت کافی در مو میتوانید از شامپوهای فری سولفات استفاده کنید.
-در حفظ رنگ و کراتین موجود در مو موثر است
دو ماده اصلی باعث بالا رفتن میزان ماندگاری رنگ مو میشوند که عبارتند از پراکسیدهیدروژن و آمونیاک که پراکسیدهیدروژن باعث بهبود عملکرد رنگ مو میشود و آمونیاک نیز که در اکسیدان رنگ مو وجود دارد به عنوان یک ماده قلیایی شناخته میشود و با شکافتن کوتیکول، رنگ را به داخل مو تزریق میکند. شامپوهای سولفاته این ماده را در خود حل کرده و به تدریج باعث از بین رفتن رنگ مو میشوند. بنابراین شامپوهای فری سولفات با قدرت حل کنندگی پایین، میزان ماندگاری رنگ را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند.
-باعث حفظ تعادل در چربی پوست می شود
اگر پوست سر شما کم چرب است، استفاده از شامپوهای سولفات دار باعث میشود که چربی پوست سر شما رفع شود. در نتیجه رطوبت و چربی موهای شما از بین میرود و مو به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد و این امر باعث خشکی موها میشود.
استفاده از شامپو فری سولفات تنها به میزان قابل توجهی از چربی موجود را پاک میکند که این امر باعث حفظ چربی و رطوبت پوست میشود. اما باید توجه داشته باشید که اگر موهایتان پرچرب است نباید از شامپوهای فری سولفات استفاده نمایید.
-عوارض جانبی ،حساسیت و التهاب ندارد
برخی از افراد ممکن است به سولفات موجود در شامپوها حساسیت داشته باشند و استفاده از این شامپوها باعث بروز برخی عوارض مانند التهاب، خارش و غیره در سطح پوست آنها شود. شامپوهای فری سولفات میتواند یک گزینه ایده آل برای چنین افرادی باشد.
آیا نیاز است که همیشه از شامپوهای فری سولفات استفاده کنیم؟
در حال حاضر هیچ گزارش علمی و دقیقی در این ارتباط وجود ندارد که آیا شامپوهای سولفاته اصلیترین دلیل ریزش مو هستند یا خیر. بنابراین میتوانید از شامپوهای سولفاته نیز استفاده کنید. اما اگر موها و پوست حساسی دارید و بعد از مصرف شامپوهای سولفاته دچار التهاب و خارش میشوید، استفاده از چنین شامپوهایی را کنار بگذارید و شامپوهای فری سولفات را جایگزین کنید.
اگر موهای خود را نیز رنگ و یا دکلره کردهاید، شامپوهای فری سولفات اثر بخشی بسیار زیادی دارند و میزان ماندگاری رنگ را افزایش میدهند. در مقابل اگر موهایتان بسیار چرب است، توصیه میشود که از شامپوهای فری سولفات استفاده نکنید. زیرا این شامپوها قدرت لازم برای از بین بردن چربی را ندارند و در صورت استفاده باعث افزایش چربی پوست و به دنبال آن ریزش مو خواهند شد.
آیا شامپوهای فری سولفات میتواند باعث ریزش مو شود؟
ریزش مو دلایل مختلفی دارد. از عوامل ژنتیکی گرفته تا مشکلات خود ایمنی و بیماریهای زمینهای و بسیار از موارد دیگر میتوانند در ریزش مو دخیل باشند. اگر چه بیشترین عامل ریزش مو مربوط به عوامل درونی خود فرد است اما این بدین معنی نیست که عوامل بیرونی در ریزش مو تاثیر گذار نیستند. محیط کار، زندگی و همچنین استفاده از محصولات مراقبتی غیراستاندارد نیز از جمله عواملی هستند که میتوانند ریزش مو را تشدید کنند.
به هر حال تجربه ثابت کرده است که شامپوهای بدون سولفات نیز میتوانند برای آن دسته از موهایی که ریشه ضعیفی دارند و بسیار شکننده به نظر میرسند در جلوگیری از ریزش مو مفید واقع شوند.
روش صحیح استفاده از شامپو فری سولفات
به دلیل تفاوتهایی که بین شامپو فری سولفات و شامپوهای سولفات دار وجود دارد، در هنگام استفاده از آنها بایستی برخی نکات را مورد توجه قرار داد:
- موها را کاملا خیس کنید به طوری که موهایتان رطوبت را جذب کرده و نرم شده باشد. این روش باعث اثر گذاری هر چه بیشتر شامپو میشود.
- مقدار شامپویی که برای موها استفاده میکنید نسبت به شامپوهای سولفاتدار باید بیشتر باشد. زیرا این نوع شامپوها کف نمیکنند. از این رو برای اینکه تمامی قسمتهای سر را تحت پوشش قرار دهند مقدار مصرفی آنها نیز باید بیشتر باشد.
- سعی کنید از این نوع شامپوها بیش از یکبار استفاده کنید تا آلودگیهای بیشتری را دفع کنند.
- به دلیل اینکه شامپوهای فری سولفات نسبت به بقیه شامپوها سنگینتر هستند در هنگام آبکشی دقت بیشتری به خرج دهید.
جمعبندی
با وجود اینکه تعداد شامپوهای سولفات نسبت به شامپوهای فری سولفات بیشتر است، با این حال باید توجه داشت که استفاده از این نوع شامپوها برای افرادی که دارای موهای حساسی هستند و استفاده از سایر شامپوها باعث ایجاد واکنش آلرژیک در آنها میشود، گزینهای مناسبتر است. البته ناگفته نماند که شامپوهای فری سولفات برای کسانی که چربی پوست آنها زیاد است و به طور مرتب دچار شوره سر هستند مناسب نیست و این افراد بهتر است از شامپوهایی که قدرت پاک کنندگی بسیار قویتری دارند استفاده کنند.
عزیزانی که مایل به خرید شامپو های فری سولفات هستند،می توانند شامپو مد نظر خود را از فروشگاه تورمن تهیه کنند.